
فلج عصب صورتی یا در اصطلاح طب سنتی لَقْوه، بیماریای است که در آن عصب چهرهای، فلج میشود. شایعترین علت آن فلج بل است.
بیماری شناسی
فلج صورت که از آن با عنوان فلج محیطی صورت هم یاد میشود از جمله شایعترین بیماریها در جهان است که به دلایل مختلف از قبیل تصادف، ضربه، قرار گرفتن در معرض آبوهوای بسیار گرم یا سرد، ابتلا به ویروس و هر آنچه عملکرد ریشههای عصبی این ناحیه را مختل کند، بهوجود میآید.
براساس آمار ارائه شده از سازمان جهانی بهداشت از هر ۵ هزار نفر در جهان، یک نفر به این بیماری مبتلا میشود. این بیماری که خیلی آرام و بیصدا به سراغ بیمار میآید
از جمله بیماریهایی محسوب میشود که علاوه بر درگیر کردن بخشی از اعضای بدن به لحاظ روحی و روانی بیمار را تحتتاثیر قرار داده و به مرور برخی بیماریهای روحی از قبیل افسردگی و اضطراب را در او ایجاد میکند. زیرا این بیماری جذابیت، جذابیت و شادابی صورت بیمار را نشانه میرود.
در دوران پزشکی امروز، فلج صورت با نام چارلز بل گره خورده است. این بیماری که معمولاً به شکل یک طرفه و یک فلج محیطی صورت است، باعث ضعف ماهیچه صورت در طرف گرفتار میشود.
” بل ” تعریف کاملی از بیماری شرح داده است اما به لحاظ تاریخی صدها سال قبل از آن پزشکان دیگری این بیماری را شرح دادهاند، اگرچه به دلایل متفاوتی مانند سخت بودن زبان متن اصلی این موضوع نادیده گرفته شده است.
نخستین و مشهورترین این پزشکان که این بیماری را شرح داد محمدبن ذکریای رازی (Rhazes) بود. در این مقاله، ما در مورد نظر خود بحث میکنیم.
بررسی اسناد تاریخی نشانگر آن است که فلج عصب صورت به قدمت عمر انسان سابقه دارد و در نقاشیها، پیکرهها، نقابها و پاپیروسها به تصویر درآمده است.
اگرچه این بیماری کشنده نیست، میتواند تأثیر معکوس بر کیفیت زندگی داشته باشد. فلج عصب صورت باعث عدم تقارن صورت و به هم خوردن حالتهای چهره میشود.
ناتوانی در بستن پلک میتواند منجر به التهاب قرنیه و کوری شود. اما تا پایان قرن نوزدهم میلادی هیچ درمان جراحی برای این بیماری ذکر نشده و بنابراین بسیاری از بیماران مبتلا به فلج عصب صورت باید یک رنج مادام العمر را تحمل کنند.
اگرچه درمان جراحی برای فلج عصب صورت در قرن نوزدهم مطرح شد، روشهای جراحی میکروسکوپی نوین در طول ده سال گذشته انقلابی در درمان این بیماری ایجاد کرده است.
چه افرادی مستعد به این بیماریاند؟
در اساس متون کهن و آموزههای طب سنتی چین از بیماری فلج محیطی صورت با نام «انحراف یکطرفه چشم یا دهان» یاد شده است.
این بیماری حدوداً از ۲هزار سال پیش در میان مردم جهان وجود داشته است. بسیاری از درمانگران طب سنتی چین اقلیم و شرایط آب و هوایی خیلی سرد یا خیلی گرم را در ابتلا به این بیماری مؤثر میدانند. به اعتقاد این درمانگران قرار گرفتن در معرض بادهای سرد، ابتلا به ویروس و کمخونی از جمله مواردی است که امکان ابتلا به این بیماری را در افراد افزایش میدهد.
از دیدگاه این درمانگران این عوامل و برخی عوامل خارجی دیگر میتواند تعادل بدن را به هم زده و با ایجاد اختلال در عملکرد کبد مانع از دفع سموم و مواد موذی از بدن و اب
نشانهها و سر نخهای تشخیصی
از بیمار باید پرسیده شود که آیا حس سمت درگیرمانند سمت دیگر است یا نه؟ همچنین، باید این نکته مورد ارزیابی قرار گیرد که حس سمت درگیر به طور مبالغه آمیزی افزایش یافته یا نه؟
اگر فرد احساس درد در استخوانهای صورت، گونه و پوست دارد، میتواند یک نشانه ابتدایی از کج شدن دهان باشد؛ بنابراین، باید از تماس با سرما اجتناب شود و حجامت صورت نگیرد.
ممکن است انقباضات ناگهانی ماهیچهای در صورت از علایم ابتدایی بیماری باشد.
پوست پیشانی در سمت درگیر میتواند آنچنان سفت شود که چین و چروکهای قبلی از بین برود یا تعدادی چین و چروک جدید در صورت ظاهر شود.
بیمار از بستن پلکهای خود ناتوان است و حتی اگر حرکت مختصری وجود دارد، این بسته شدن کامل نیست.
چهره در هنگام خندیدن کج میشود و چشم در سمت درگیر گودرفته و کوچکتر از طرف مقابل است و آبریزش مداوم وجود دارد.
بیمار از سمت سالم صورت برای جویدن استفاده میکند.
صحبت کردن بیمار بریده بریده شده و بیمار روحیهٔ پایینی داشته و شکست خورده به نظر میرسد.
برخی بیماران در ناحیه گیجگاهی دچار سردرد (نوع میگرنی) میشوند.
اگر دهان بیمار را باز نموده و زبان را به پایین بفشاریم، انتهای کام نرم (زبان کوچک) فلج است و مقداری ترشحات اضافی و تغییر رنگ وجود دارد.
نوعی از این بیماری وجود دارد که دو طرفه است.
تمرینهای تکنیکی در منزل
در ادامه فرایند درمانی درمانگر طب سوزنی تکنیکهای ساده اما بسیار کاربردی را به بیمار آموزش میدهد که بیمار مبتلا به فلج صورت از این تکنیکها در طول روز و در محل کار یا منزل استفاده کند.
ماساژ نقطههای گیجگاهی در ۲ طرف سر از جمله نقاطی است که ماساژ دادن آن در طول روز ۲ تا ۳ بار بهمدت ۲ دقیقه توسط درمانگران توصیه شده است.
درمانگران ماساژ، نقطه میان ۲ ابرو را نیز برای بهبود حرکات چشم، پلک و عملکردهای مناسب آن توصیه میکنند. این نقطه را ۲ تا ۳ بار در روز هر بار بهمدت ۲ دقیقه ماساژ دهید.
برای افزایش میزان حرکت پرههای بینی فشار دادن نقاط کنار پره بینی نیز بسیار مؤثر است.
افرادی که به دلیل ابتلا به فلج صورت قادر به خندیدن نیستند و اعصاب دور لب آنها دچار اختلال حرکتی شده است با ماساژ دادن نقاط اطراف لب در خلاف جهت عقربههای ساعت میتوانند به بهبود خود کمک کنند.
درمانگران طب سوزنی چین به افراد مبتلا به فلجهای محیطی مانند؛ فلج صورت توصیه میکنند که نقاط ذکر شده را در مجموع روزی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه ماساژ دهند.
ماساژ این نقاط تأثیر زیادی در روند بهبودی بیماران و بازگشت حرکتهای حسی و حرکتی آنها خواهد داشت.
غذاهای اسیدی را فراموش کنید
در طول پروسه درمانی رژیم غذایی ویژهای وجود دارد که توسط متخصص به بیمار ارائه میشود. در این رژیم غذایی رعایت نکات و دستورهایی به پیشروی بهتر روند درمانی و کوتاه شدن مراحل درمان بسیار کمک میکند.
یکی از مهمترین این پرهیزها، عدممصرف مواد غذایی، خوراکیها و میوههای اسیدی است؛ بنابراین بهتر است در طول مدت درمان از مصرف گوجه سبز، سرکه، آب میوه و سایر مواد اسیدی و نیز مواد با طبع سرد بخصوص ماست و دوغ پرهیز کنید و از مواد با طبع گرم مانند خرما، سیب شیرین، عسل، زیتون، نبات، و غیره استفاده نمایید